Predyspozycje do chorób zakrzepowo-zatorowych
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ) inaczej zakrzepica żył głębokich jest schorzeniem, w którym dochodzi do powstania zakrzepu w układzie żył głębokich. Jednym z powikłań choroby jest zator tętnicy płucnej. Główną przyczyną powstania choroby są zaburzenia krzepliwości krwi. W Polsce co roku około 50 tys osób zapada na to schorzenie a u 20 tys z nich dochodzi do powikłań i rozwoju zatoru tętnicy płucnej.
Badania diagnozujące predyspozycje do chorób zakrzepowo-zatorowych
Detekcja mutacji G20210A w genie Promtrombiny - czynnik II
Detekcja mutacji Leiden w genie Proakceleryny - czynnik V
Detekcja polimorfizmu w genie MTHFR
CZYNNIKI RYZYKA
-
wiek >40 lat
-
długotrwałe unieruchomienie
-
udar mózgu z porażeniem lub znacznym niedowładem kończyn
-
przebyta ŻchZZ
-
nowotwory złośliwe i leczenie przeciwnowotworowe
-
duże zabiegi operacyjne (szczególnie w obrębie kończyn dolnych, miednicy i jamy brzusznej)
-
urazy (zwłaszcza złamania miednicy, bliższego odcinka kości udowej i innych kości długich kończyn dolnych)
-
otyłość
-
żylaki kończyn dolnych
-
niewydolność serca III i IV klasy NYHA
-
obecność cewnika w dużych żyłach
-
ciąża i połóg, stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych i hormonalnej terapii zastępczej
-
obecność przeciwciał antyfosfolipidowych
-
choroba Leśniowskiego i Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego
DO OBJAWÓW CHOROBY NALEŻĄ:
-bolesność miejscowa
-obrzęk
-zwiększone ucieplenie kończyny
-gorączka
-objawy zatorowości płucnej
PODŁOŻE GENETYCZNE
Posiadanie mutacji w/w genach wiąże się z podwyższonym ryzykiem rozwoju choroby.
W przypadku mutacji typu Leiden genu czynnika V posiadanie obu kopii zmutowanego genu prowadzi do 30-140-krotnego wzrostu zachorowania.
Wskazania do badan
-osoby, u których bezpośrednio wystąpiły incydenty zatorowo-zakrzepowe lub wśród członków ich rodzin
-osoby, u których zdiagnozowano mutacje/polimorfizm w innych genach predysponujących do rozwoju zakrzepicy -zdiagnozowanie dodatkowej mutacji wiąże się ze znacznym wzrostem ryzyka wystąpienia zakrzepicy
-kobiety decydujące się na antykoncepcję hormonalną lub hormonalną terapię zastępczą
-kobiety cierpiące na nawracające poronienia